محققان پزشکی کشور با ورود به فاز انسانی یک طرح تحقیقاتی که فاز حیوانی آن با موفقیت در جهان اجرا شده است، ‌تلاش خود را برای «ترمیم دائمی پارگی مینیسک مفصل زانو با تزریق سلول‌های بنیادی» آغاز کردند.

ایده استفاده از سلول‌های بنیادی برای ترمیم دایمی پارگی مینیسک مفصل زانو، پس از آن شکل گرفت که در موارد بسیاری از جراحی‌ها، محل آسیب‌دیده مینیسک به دلایل مختلف همچون ضربات وارده، مجددا دچار پارگی شده یا وضعیت مینیسک به کیفیت سابق باز نمی‌گشت.

دکتر سید مرتضی کاظمی، رییس مرکز تحقیقات ارتوپدی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و مجری طرح در تشریح فاز انسانی طرح تحقیقاتی «ترمیم دایمی مینیسک مفصل زانو با سلول‌های بنیادی» به خبرنگار پژوهشی ایسنا گفت: محققان پزشکی در جهان سالها پیش دریافتند با تزریق قطرات خون لخته شده به قسمت پاره شده مینیسک، محل آسیب دیده، سریعتر و کامل‌تر ترمیم می‌شود.

 آنها در آزمایش‌های خود دریافتند که خون، حاوی سلول‌های بنیادی است که پس از تزریق، تاثیر عمیقی در ترمیم پارگی مینیسک دارد.

 وی افزود: پس از آن محققان آزمایشات لازم را بر روی میزان اثربخشی تزریق سلول‌های بنیادی بر روی ترمیم پارگی مینیسک حیوانات انجام دادند که نتایج آن موفقیت آمیز بود و نشان داد: هم طول درمان کاهش می‌یابد و هم محل پارگی محکم‌تر و بادوام‌تر پیوند می‌خورد.

پارگی مینیسک مفصل زانو، ضایعه‌ای پزشکی با شیوع بالاست که به ویژه در میان ورزشکاران رخ می‌دهد و درمان آن پس از عمل جراحی، هفته‌ها به طول می‌انجامد.

مینیسک یا همان غضروف هلالی شکل مفصل زانو، نقش بسیار مهمی در استحکام زانو و جذب ضربات وارد به آن دارد. همین ضربات وارده، دوام مینیسک آسیب دیده، پس از انجام عمل جراحی را ضروری‌تر می‌سازد؛ اما آیا صرفا با روش فعلی ترمیم پارگی مینیسک، استحکام لازم  برای مینیسک مفصل زانو حاصل می‌شود؟

دکتر کاظمی در این باره به ایسنا گفت: در روش فعلی، احتمال پارگی مجدد یا جوش نخوردن بخش آسیب‌دیده مینیسک وجود دارد؛ اما در روش جدید، پس از تزریق سلول‌های بنیادی به محل پاره شده مینیسک، جوش خوردن قسمت آسیب‌دیده، کامل‌تر و در مدت زمان کوتاه‌تری صورت می‌گیرد.

این متخصص ارتوپدی درباره مراحل تکمیل ایده استفاده از سلول‌های بنیادی برای پیوند پارگی مینیسک افزود: دو سوم مینیسک مفصل زانو، منطقه‌ای فاقد عروق خونی است. لذا این مناطق، به دلیل نداشتن رگهای خونی، امکان جوش خوردن ندارند و مینیسک مفصل زانو با دوخته شدن محل پارگی ترمیم نمی‌شود. بنابراین تزریق سلول‌های بنیادی برای بازگشت استحکام و جوش خوردن به مینیسک ضروری است.

دکتر کاظمی با بیان این که در جست‌و‌جوی گروه تحقیقاتی وی، سابقه‌ای از اجرای فاز انسانی «طرح ترمیم آسیب‌دیدگی مینیسک با سلول‌های بنیادی» مشاهده نشده است، از آغاز این کار در ایران با اجرای طرح بر روی حجم نمونه 50 بیمار خبر داد و اظهار امیدواری کرد که با این روش، بیمارانی که به دلیل پارگی مینیسک مفصل زانو تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند، ناچار به عمل جراحی دوباره به دلیل جوش نخوردن مینیسک یا مجبور به خارج کردن قسمت بدون خون مینیسک نشوند.